 |
| Van het bestuur |
| Allereerst een redactiewijziging: Evelien Kums draagt het stokje over aan Eva Beurskens. Evelien, dankjewel voor al je werk en Eva van harte welkom!
In deze nieuwsbrief: met het einde van de lockdown zouden ook de festivals weer op gang komen. Evenementen vol gezelligheid en vaak ook vol drank en drugs. Meestal is er sprake van sociaal en incidenteel gebruik van deze middelen. Echter, bij sommigen ligt verslaving op de loer. Op mijn werk kom ik de oxycodonverslaving wel eens tegen. Een lastige nog om vanaf te kicken blijkt.
De laatste jaren is lachgas steeds populairder. Hoe onschuldig de naam ook klinkt, ook hieraan kun je verslaafd raken en een lachgasvergiftiging oplopen. De neurologische gevolgen kunnen fors zijn en volledig herstel is er (lang) niet altijd, waardoor we deze groep (veelal jongeren) ook in onze revalidatiecentra zien.
In deze nieuwsbrief lees je meer over het inzetten van drugs als behandeling, zoals medicinale wiet als pijnbestrijding en de inzet van psychedelica middels microdosing. Kortom, genoeg interessant leesvoer voor in de tuin of op het balkon deze zomer!
Marianne Hofman
Reageren? Mail de redactie:
|
 |
|
| Problematisch middelen- en medicatiegebruik bij Chronische Pijn: een gevaarlijke spiraal |
Katinka Damen - GZ-Psycholoog/ Programmaleider Pijnprogramma bij Novadic-Kentron
Wanneer pijnklachten lang aanhouden en belemmerend zijn voor het dagelijks functioneren, vinden patiënten soms een snelle oplossing voor deze klachten in het gebruik van opioïde pijnmedicatie en/ of andere pijndempende middelen, zoals alcohol, benzodiazepines of cannabis. Het effect is vaak direct merkbaar en zorgt voor pijnverlichting. Patiënten kunnen hierdoor ervaren dat ze weer waardevolle dingen kunnen doen dankzij het middel of de pijnstiller.
De positieve werking van deze middelen houdt bij dagelijks gebruik meestal enkele weken aan. Daarna leidt het gebruik juist tot verergering van pijnklachten en afhankelijkheid van het middel. Dit komt doordat zowel het pijnsysteem (zenuwstelsel), het immuunsysteem, als de energiehuishouding, ontregeld raken. Patiënten belanden hierdoor in een gevaarlijke spiraal. Ze hebben steeds meer medicatie of andere middelen nodig om te kunnen functioneren, waarbij de pijn en gebrek aan energie hen meer en meer gaat belemmeren. Ook kan er sprake zijn van een sombere stemming of angst. Omdat de medicatie of het middel deze symptomen meestal kortdurend verlicht op moment van inname, hebben gebruikers de indruk dat het middel hen helpt. Het tegendeel is waar.
Over het algemeen maken verslavende middelen en opioïde medicatie chronische pijnklachten juist erger. Er ontstaat dan een complexe interactie tussen twee problemen die elkaar negatief beïnvloeden: een stoornis in het gebruik van een middel en chronische pijn. Dit kan lastig te doorbreken zijn.
Hoe problematisch gebruik bij chronische pijn te doorbreken, lees je in deze artikelen:
|
|
|
|
| Handboek Verslaving |
 |
| De herziene editie van 'Handboek Verslaving' bevat de meest recente kennis op het gebied van verslaving en verslavingszorg en is geschreven door meer dan twintig Nederlandse en Belgische deskundigen! |
|
|
|
|
|
|
|
 |
| TEDx Talks 'Medicinale Wiet' |
 |
| Elise Keller kreeg op haar 33-ste borstkanker en ontdekte hierdoor medicinale wiet. In deze TEDx Talk: 'The surprising connection between cannabis and mind-body health' vertelt ze over haar ervaringen. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| Screenen op middelengebruik in revalidatie? |
Naar schatting heeft zeker 50% van de patiënten in de ggz naast een psychische stoornis ook een stoornis in het gebruik van een middel. Standaard screenen op problematisch middelengebruik is van belang.
Het aanpakken van het middelengebruik dient prioriteit te hebben in de behandeling, omdat psychische klachten, zoals angst- en stemmingsklachten, het directe effect kunnen zijn van het middelengebruik, getriggerd kunnen worden door het middelengebruik, en omdat behandeling van psychische klachten minder succesvol is wanneer het problematisch middelengebruik in stand blijft.
Middels kortdurende interventies en cognitieve gedragstherapie kan in de ggz een flink deel van de patiënten met problematisch middelengebruik en lichte verslavingsproblematiek worden geholpen. Waar nodig zal verwijzing naar de specialistische verslavingszorg moeten plaatsvinden. Afdelingen die behandeling van problematisch middelengebruik onderdeel willen maken van hun reguliere behandelaanbod dienen behandelaars aanvullend op te leiden om deze behandeling succesvol te kunnen uitvoeren. |
|
|
|
| |
|
|
| Microdosering van psychedelica bij depressie |
 |
| 'The therapeutic potential of microdosing psychedelics in depression': een interessant review artikel over het gebruik van microdosering van psychedelica bij depressie. |
|
|
|
|
|
|
|
|
| De Podcast Psycholoog 'Psychedelica' |
 |
| Joost Breeksema en Erwin Krediet doen onderzoek naar therapeutische toepassingen van psychedelica. Hoe werken psychedelica in het brein, hoe kan het je helpen en wat zijn de risico’s? Ze vertellen erover in de Podcast Psycholoog. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| Ter inspiratie: Samenwerking tussen Basalt en de Brijder |
Lachgas in de Revalidatiegeneeskunde Najat Moaddine - psychiater de Brijder
Lachgas is een drug met vele gezichten en heeft in korte tijd veel aan populariteit gewonnen. Toch ziet een deel van de gebruikers lachgas nog steeds niet als een drug waardoor het in de (drugs) anamnese mogelijk niet aan de orde komt.
Het aantal lachgas gerelateerde incidenten neemt de laatste jaren toe. Zowel in de huisartsenpraktijk, de GGZ, het algemeen ziekenhuis als in de revalidatiegeneeskunde krijgen we steeds meer te maken met de gevolgen van overmatig lachgasgebruik: bevriezingsletsel, hypoxie en vitamine B12 tekort op celniveau zijn mogelijke (sub)acute complicaties van lachgasgebruik.
In de GGZ worden in toenemende mate jongeren gezien met een psychotische ontregeling, ernstige angstsymptomen en/of verwardheid, wat soms zelfs kan leiden tot een gedwongen opname. Ook kan overmatig lachgasgebruik leiden tot verminderde afweer met infecties tot gevolg en tot stollingsproblemen en bloedarmoede. In uitzonderlijke gevallen zijn hart- en vaatproblemen opgetreden (R. Riezebos, cardioloog, Volkskrant 26 maart 2021). In de revalidatiegeneeskunde betreft het vooral patiënten die als gevolg van de neurologische gevolgen zoals krachtsverlies, uitvalsverschijnselen, zenuwschade en zelfs een dwarslaesie, dienen te revalideren.
Het Trimbos Instituut heeft een factsheet gepubliceerd voor iedereen die meer wil weten over lachgas, gebruik en gebruikers, risico's en effecten. De factsheet geeft ook de laatste stand van zaken over de aanpak van lachgasproblematiek en de preventiemogelijkheden: Handreiking lachgas: van zorgen naar acties (december 2020). Momenteel is er vanuit de Brijder Verslavingszorg een richtlijn voor een landelijke uniforme werkwijze in ontwikkeling wat betreft de behandeling van mensen met overmatig lachgasgebruik. |
|
|
| |
|
|
| Column 'Vanaf een afstandje' |
| Opening the doors of perception "Goede reis… tot ziens" riep mijn metgezel toen ik haar vertelde dat ik een rondje rondom de tafel ging kruipen. Tijdens deze tocht luisterde ik naar een nummer van Dire Straits. Hoewel ik wist dat het ongeveer vier minuten duurde, leek de muziek tijdloos door te gaan. Ik verplaatste mijn armen en begreep plotseling de schilderijen van Dali; mijn armen en benen leken anderhalve meter lang. Het licht van de televisie dreef als een zacht kleurenspel over de vloer. We dronken een glas water en keken gefascineerd hoe het kaarslicht door de bodem van het glas flonkerde. We bevonden ons in twee werelden tegelijk: we wisten wat de feiten waren, maar beleefden alles trager en intenser. Het was 2001 en paddo's waren gewoon te koop. |
|
|
|
| |
|
|
| Ben jij al lid van onze LinkedIn-groep? |
Meld je snel aan om op de hoogte te blijven van de laatste nieuwtjes!
|
|
|
|
